I nGaillimh bhí'n sgéal seo. Ní raibh an Dug Nua déanta an uair sin.
Bhíodh soitheach seoil fad' ó ceangailte le taobh an bhalla insa sean-dug ba goire do Chnoc an Sgonnsa, soitheach breagh seoil trí chrann, agus bhí tighthe beaga go leór déanta insan áit, soir le taobh Chnuic an Sgonnsa. Agus bhí siopaí beaga ar chuid acu agus bhí lánamhain annsin i dteach acu nach raibh aon chúram orthu ach iad féin. Do bhí siopa deas acu a' díol ubhla, oráisdí agus chuile shórt eile den tsórt sin.
Bhí bean an tighe agus ní raibh sé le fághail aon bhean ba slachtmhaire ná ba bhreághdha ná í. Agus bhí fear an tighe do bhí an-aois aige, agus do bhíodh siad a' díol cuid de na hubhla agus de na horáisdí le caiptín an tsoithigh. Nuair do theastaigheadh aon cheo ó fhuirinn an tsoithigh d'innsigheadh siad é don chaiptín. Do ghabhadh an caiptín anonn ag an mbean bhreágh seo agus d'ordaigheadh sé anonn ag an soitheach an méid a bhíodh a' teastáil.
Agus annsin nuair a bhí 'n soitheach falamh agus an locht amuigh is í réidh le dul 'un seoil, do thug sé cuireadh dinnéir don bhean seo agus dá fear a thigheacht ar bord ag an trí a chlog an trathnóna sin, insan am do bhí ceaptha dhóibh. Nuair a bhí an t-am caithte agus an dinnéar thart, dubhairt an sean-fhear go raibh sé in' am a dhul abhaile. Nuair a fuair an caiptín thíos iad ag an mbord ag ithe a ndinnéir do ghabh sé amach agus do thug sé ordú don mháta an soitheach a chur un seoil agus do ghabh sé isteach é féin arís, thar éis an ordú sin a thabhairt uaidh. Do thug an máta ordú do na máirnéalaigh a dhul agus na slata seoil agus na seolta a sgaoileadh anuas agus do rinne siad sin, agus cuireadh an soitheach un seoil. Annsin nuair a d'éirigh an sean-fhear seo ina sheasamh é féin agus a bhean le dul abhaile, cé bhfaigheadh siad iad féin ach ar bhord soithigh i lár na fairrge móire, taobh muigh de na hÁrainneacha freisin.
Annsin, nuair a chonnaic siad an áit a raibh siad, sganraigh siad agus níor fhan focal acu. Sé feara déag badh-eadh fuireann an tsoithigh. Thug an caiptín ordú dhóibh an sean-fhear seo a chaitheamh thar bord. Bhí aon Éireannach amháin mar mháirnéalach ar an soitheach agus dubhairt sé cé'n fáth a bhí le é sin a dhéanamh? Nuair adubhairt an t-Éireannach an focal sin d'imthigh an caiptín agus do labhair an máta agus dubhairt sé a chomhairle féin a dhéanamh: "Ní bháthfamaid é", adubhairt sé, "ach tá fhios agamsa an áit a bhfuil oileán agus cuirfeamaid amach ar an oileán sin an sean-fhear."
Peadar Ó Hallmhuráin, An Claidhe Bán.
ReplyDelete