Údar an Chogaidh 1. An Cogadh (Meitheamh, 1918)

Léanscrios air mar chogadh, is fada ar bun é. Tá sé thar am aige scor dhá mba ar ball a thosódh sé. Thosaigh sé gan mórán ábhair. Ní raibh fhios ag na daoine ar éigin an raibh ábhar ar bith leis go raibh sé ar siúl. An mhuintir a thosaigh é is dócha go raibh fhios acu féin god-é an t-ábhar a bhí leis. Ní raibh meabhair ar bith againne air gur thosaigh sé ag teannadh linn féin. Tá gach aon taobh ag leagan an mhilleáin ar an taobh eile. Ní chluinfeamuidne den scéal anois agus ní léighfeamaid ach innsean an tSasannaigh, agus ar ndóigh bhí seisean i gcónaí ar an taobh ceart, agus an duine nó an dream a bhí ina aghaidh bhí sé i n-aghaidh an chirt mar ba é féin an ceart agus is aige a bhí sé. Alpaire é an Sasanach agus is maith leis chuile shórt maitheasa a alpadh chuige féin. Is maith leis an Chríostaíocht ar fad a alpadh chuige féin freisin, agus ní bheidh aon Chríostaíocht ag imeacht ach an méid a bhéas aige féin agus a pháirtithe. Duine ar bith atá ina aghaidh, dá bhrí sin, tá sé in aghaidh na Críostaíochta.